Pilot emissieloos werken smaakt naar meer

Pilot emissieloos werken

“We staan aan het begin van de energietransitie binnen onze organisatie”, zegt Vincent Bosman, projectleider Verduurzaming bij Strukton Rail Equipment. “Het einddoel is alle uitstoot van machines en materieel tijdens werkzaamheden uitbannen. Om daar te komen, moeten we kennis en ervaring opdoen door nieuwe technologie in te zetten in de praktijk. Daarom draaien we pilots, zoals in Hardinxveld-Giessendam.”

Tijdens het weekend van 8 tot en met 11 maart werden hier voor het eerst twee e-krols ingezet tijdens bovenbouwvernieuwingswerkzaamheden: een van Strukton Rail en een van Berende Spoor- en Grondwerken. Het spoor moest vrijgemaakt worden van ballast en 40 cm verplaatst worden, om ruimte te maken voor de kettinghor. Iedere e-krol had twee accupakketten. Het batterijmanagementsysteem aan boord van elke machine bepaalde welk accupakket werd gebruikt. Na de dienst konden de accupakketten worden opgeladen via de zes batterijsystemen die aanwezig waren op het ketenpark: vier voor het laden van de krollen en twee voor de overige voorzieningen, zoals de schaftkeet en de cateringwagen.

Snelheid

“De werkzaamheden die we uitvoerden, vragen veel van een machine. Ik was verbaasd hoe goed de e-krol dat kon”, zegt kraanmachinist Maurice Temminck. Het was voor hem en zijn collega-kraanmachinist Youp Deijkers de eerste kennismaking met emissieloos werken. Van tevoren had Maurice best wat bedenkingen gehad. “Ik had bijvoorbeeld weinig vertrouwen in de accuduur. Maar die angst bleek ongegrond. De machine draaide met gemak een hele dienst mee. En het werkte zelfs beter dan een dieselmachine omdat er veel meer snelheid in de e-krol zit!”

Ook Youp sluit zich daarbij aan. “De motor is krachtiger dan de dieselvariant en bovendien stiller. De prestaties zijn nagenoeg gelijk. Het zal interessant zijn om de e-krol ook bij andere werkzaamheden in te zetten, om te zien waar die het beste tot zijn recht komt.”

Lessons learned

De e-krol van Strukton Rail was een ‘oldtimer’ die voor pilotgebruik is omgebouwd. Het comfort liet daarom wat te wensen over. “Je gaat als machinist echt even terug in de tijd”, geeft Maurice aan. Ook is hij minder te spreken over de plek waar de accupakketten gemonteerd zijn op de e-krol: die belemmeren namelijk het zicht naar achteren. “Als je veel achteruit moet rijden, zoals bij deze klus, wil je in verband met aanrijdgevaar ook achterom kunnen kijken en niet alleen werken via een scherm. Je moet als machinist namelijk je rijweg kunnen overzien. Ik zou pleiten voor montage van de accupakketten op een andere plaats of ervoor zorgen dat de krolmachinist altijd begeleiding heeft bij het achteruitrijden. Dat is alleen niet op iedere locatie in te vullen.”

Youp ziet dit aspect binnen een grotere discussie over veiligheid en werken met de e-krol. “Emissieloos werken vraagt om een andere manier van werken, met de machines én met elkaar. Als je niet achterom kunt kijken, moeten collega’s daar ook rekening mee houden en je als machinist ondersteunen. Maar we staan pas aan het begin. Ik denk dat iedereen beseft dat er nog veel moet veranderen. En van deze eerste machine kunnen we veel leren, om straks betere te maken.”

Emissieloos werken stelt inderdaad andere eisen aan de veiligheid, zegt ook Vincent. “De dieselgenerator wordt ingeruild voor een hoogspanningsinstallatie met batterijpakketten. Dat brengt andere risico’s met zich mee en dat is een aandachtspunt voor ons als organisatie. Over pilots hebben we dan ook nauw overleg met de veiligheidsregio en de omgevingsdienst.” Dat de pilot ook andere concrete verbeterpunten aan het licht bracht, vindt hij heel waardevol. “Daarmee kunnen we verder aan de slag.”

Positief

Overall overheerst dan ook een positief gevoel: de werkzaamheden werden succesvol afgerond en het spoor werd zelfs vier uur eerder dan gepland weer in dienst genomen. “De pilot was een groot succes”, aldus Vincent. “Natuurlijk ging niet alles vlekkeloos. Zo wilden we snelladen testen maar konden we daarvoor geen systeem regelen. Ook ondervonden we kleine technische uitdagingen die we ter plekke konden oplossen. We hebben vooral heel veel geleerd. Zo kunnen we na het weekend concluderen dat de e-krol gemakkelijk acht uur aaneen kan draaien. Ik durf zelfs te zeggen dat hij makkelijk tien uur zou kunnen draaien. Natuurlijk is dit alles sterk afhankelijk van de werkzaamheden die worden uitgevoerd, de buitentemperatuur en hoe de machinist ermee werkt.”

Meer pilots

De werkzaamheden in Hardinxveld-Giessendam vormen een eerste stap op het pad naar emissieloos werken. Er zijn meer pilots nodig, met andere groottes, andere werkzaamheden en producten van andere leveranciers, om steeds een stap verder te komen. Ook de energievoorziening voor het opladen is een punt van aandacht. Vincent: “We hadden nu zes relatief kleine systemen staan. Maar onze opdrachtgever heeft een tractienet ter beschikking waarin veel elektriciteit beschikbaar is. Hopelijk kunnen we dat op den duur ook gebruiken.”

Kortom: er blijft genoeg te onderzoeken. “Iedereen is enthousiast. Het smaakt naar meer!” concludeert Vincent.