Artikel
Stap voor stap sluiten we de cirkel van bovenleidingportalen. Het idee: oude betonnen portalen, palen en hun funderingen worden verwijderd en in de scheidingsinstallatie Circuton van GBN Groep gescheiden in het grove Circugrind, het fijnere Circuzand en het ultrafijne Circument. Dit zijn hoogwaardige, 100% circulaire grondstoffen. Deze grondstoffen passen we vervolgens toe voor het beton voor de nieuwe portalen, palen en funderingen. Met het testen van monsters uit verschillende pilots komt dit idee steeds dichterbij de dagelijkse praktijk.
In 2022 hadden we in samenwerking met ProRail de eerste pilot langs het spoor: we plaatsten funderingen met 100% gerecycled beton granulaat in Lage Zwaluwe. Strukton Rail Short Line paste de eerste circulaire bovenleidingpalen toe op een belangrijk industriespoor. Intussen ontwikkelden we verder door. Zo konden we in juni 2023 melden dat we in de circulaire palen de stalen wapening hadden vervangen door glasvezelwapening. Daarmee voorkomen we storingen en schade door zwerfstromen en verlengen we de levensduur. De bovenleidingpalen van circulair beton met glasvezelwapening plaatsten we langs het spoor in Steenwijk. In 2023 plaatsten we circulaire funderingen langs het spoor Hoorn-Enkhuizen en Obdam-Hoorn. Inmiddels rekent ook de Strukton Rail werkplaats van Zutphen zich rijk met een bovenleidingfundering en -paal van circulair beton met glasvezelwapening.
Hoog tijd om het circulaire beton uit de verschillende pilots te testen. We namen monsters van de in 2022 in Lage Zwaluwe geplaatste circulaire funderingen met 100% gerecycled beton granulaat en de in 2023 in Steenwijk geplaatste palen. Ook namen we monsters van onderdelen van de elementen voor diverse pilots en toepassingen die we bij Strukton Prefab Beton in bewaring hadden. Deze monsters ondergaan nu ‘destructieve’ tests. Hoe gedraagt het ‘oude’ circulaire beton zich ten opzichte van nieuw circulair beton? Hoe gedraagt het circulaire beton zich ten opzichte van traditioneel beton? Zien we verschil tussen het circulair beton met stalen wapening ten opzichte van het circulaire beton met glasvezelwapening?
De eerste resultaten zien er goed uit. Er volgen nog meer proeven en tests en ook ProRail neemt de elementen nog flink onder handen. Als de resultaten gunstig zijn, is er gerede kans dat circulair beton toegestaan gaat worden voor toepassing langs het spoor.
Bouwen aan duurzame infra is geen toekomstdroom, bouwen aan duurzame infra kan ook vandaag.
De ontwikkeling met circulair beton en glasvezelwapening is ontzettend belangrijk in het licht van de grote vervangingsopgave waar Nederland voor staat. Zo’n 500 kilometer betonnen bovenleidingsportalen in Nederland is aan vervanging toe. Hoe mooi is het dat hier een 100% oplossing voor is met 50% minder CO2-uitstoot, een lange levensduur en nauwelijks onderhoud. De MKI-waarde wint het van nieuw beton én staal.
Het nieuwe concept is duurzamer dan nieuw beton, maar ook duurzamer dan staal. Staalconstructies gaan vele jaren minder lang mee en vragen om onderhoud in de vorm van nieuwe beschermingslagen. Die zijn bij beton niet nodig en dit voorkomt verontreiniging van de aardebaan. Ons concept is ook minder storings- en vandalismegevoelig, want de elektrische draden die langs stalen palen en portalen zijn bevestigd, verwerken we in het betonontwerp.
Met de circulaire fundaties en bovenleidingpalen liggen we goed op lijn met de doelstellingen voor 2030 in het Betonakkoord, waaronder 30% vermindering van de CO2-uitstoot in de betonketen en 100% hoogwaardig hergebruik van het vrijkomende beton.
De betonketen voor bovenleidingportalen sluiten wij in ‘eigen huis’. Strukton Rail Nederland verwijdert de verouderde constructies, GBN Groep zet de Circuton in, Strukton Prefab Beton produceert nieuwe elementen van gerecycled beton en Strukton Rail Nederland plaatst deze langs en over het spoor.
Tijdens de Week van de Circulaire Economie organiseren we bij Strukton op maandag 11 maart een bijeenkomst over circulair bouwen. Eén van de onderwerpen is de inzet van circulair beton voor bovenleidingfundaties en -portalen. Kom jij ook
Schrijf je in!